Basit kelime araması ile bulunamayanlar ve Akıllı Arama
Kurumsal Arama motorlarının aradığımız her şeyi bulabilecekleri düşünülür. Evet, yazdığımız kelimeleri buldukları kesin ama acaba kelimeler tek başına yeterli mi?
Klasik arama motorları kelime araması yapıyor ve esas aradığınız kümenin sadece bir kısmını sunuyorlar. Yani eksik sonuç getiriyorlar.
Eksikler nasıl oluşuyor ve Akıllı Arama bu eksikleri nasıl çözüyor, ne kazandırıyor örnekleri ile açıklıyoruz.
Akıllı Arama’nın %50-%100 arasında daha fazla sonuç getireceğini ve aradığımız bilgiye erişim süresini %10-%20’ye düşüreceğini kestiriyoruz.
Zaman
Zaman en temel bilgilerden birisi ve arama kriterlerinin ayrılmaz parçası. Akıllı Arama hayat kurtarıcı olabilir.
Basit bir örnek ile başlayalım. Bildiğimiz bir tarihi içeren dokümanları arıyoruz. 5 Ocak 2016 diyelim, nasıl yazarız?
En doğal yol “5 Ocak 2016” şeklinde yazmaktır. Ama böyle yazarsak tarihlerin farklı yazıldığı dokümanları bulamayız. “5.01.2016” veya “Jan 5, 2016” şeklinde yazıldıysa, bulamayız. Yani sonuç eksik gelir.
Aramayı biraz daha zorlaştıralım ve tarihini tam hatırlamadığımız bir doküman arayalım. Diyelim ki sadece “2-6 Ocak 2016” yazıp aradığımızı bulmayı bekleyebilir miyiz? Tarihlerin yazım biçimindeki çeşitlilik ile bir araya gelince oldukça zorlu bir ihtiyaca dönüşüyor?
İşte, Akıllı Arama bu meseleleri ve daha fazlasını çözüyor.
“5 Ocak 2016” , “Ocak 2016”, “Ocak-Şubat 2016”, “2-6 Ocak 2016” gibi aramalar da çalışıyor. Tarihlerin nasıl yazıldığı önemli değil.5.01.2016 ,5/01/2016, 5 Ocak 2016, Feb 5, 2016, 5. Januar 2016 veya 5 января2016 г.(evet rusça :) ) şeklinde yazılmış olabilir.
Terimler
Hiçbir sektörde herkesin mutlak şekilde aynı terimleri veya terminolojiyi kullanmasını bekleyemeyiz. Mesela“Mülga”, “kaldırılmış”, “ilga edilmiş” demek. Benzer şekilde eş anlamlısı olan yüzlerce kelime var. Peki, ararken hangisini kullanacağız?
“Mülga” yazdık ama “ilga edilmiş” içeren içerikler gelmedi. Eksik bir sonuç daha.
“Mülga ilga edilmiş kaldırılmış” şeklinde tümünü yazabiliriz ama pratik olmaması bir yana hiçbirimiz bir sözlüğü ezberlemek istemeyiz.
Akıllı Arama bu problemi de çözüyor. Hangi terim ile ararsanız arayın size aynı sonucu getirecektir.
Abonman/Keseneli, Lehdar/Menfaatdar, Yapay Zekâ/Artificial Intelligence, İfraz/Ayırma, Yaşam Kaybı/vefat gibi kelimelere bakınca Hukuk, teknoloji, finans veya sigortacılık fark etmeden bütün sektörler için fayda sağlayacak bir özellik diyebiliriz.
Nerede Arıyoruz?
Günümüzün dijital dünyasında bilgi kaçınılmaz olarak çok farklı yerlerde oluşuyor. Muhasebe yazılımı, dosyalar, e-postalar, ortak paylaşım alanları, Excel dosyaları ve muhtemelen çeşitli veri tabanlarına dağılmış verileri nasıl arayacağız? Çok zorda kalırsak her birine tek tek bakmalıyız. Yukarıda söz ettiğimiz Tarih ve Terim problemleri ile bir araya gelince klasik arama ile yapılabilir gibi görünmüyor.
Akıllı Arama burada da kurtarıcı rol oynar. Aklı sayesinde her biri birbirinden çok farklı kaynaklardaki verileri tek elden arar. Yani zorlu bir mesele basit bir aramaya döner.
“2-6 Ocak 2016” yazarız ve “5/01/2016” tarihini içeren raporu, “6 Ocak 2016”da yapılmış bir ödemeyi, “3 Ocak 2016”da yazılmış bir e-postayı buluruz. Kriterlerimize ek yapıp “2-6 Ocak 2016 rapor” şeklinde ararsak aradığımıza ulaşmamız daha da hızlanır.
Neyi Arayacağımızı bilmiyoruz
Böyle şey olur mu diyebilirsiniz. Bizce olur! Örneğin, Bir dava dosyasını incelemeniz gerekiyor ve içinde adı geçen tüm kişileri, firmaları, tarihleri, hangi yasa maddelerine dayandığını çıkarmak istiyorsunuz.
Klasik bir arama aracının çok sınırlı yararı olabilirdi, esas çözüm tümünü okumak ve not almak gibi görünüyor.
Akıllı Arama tam olarak bunu yapıyor. Dosyaları sizin için okuyor ve kişileri,firmaları, tarihleri, adı geçen yasaları ve daha fazlasını size sunuyor. Böylece her hangi bir arama yapmadan önemli bilgilere ulaşıyorsunuz.
Şirket satın alma ve birleşme süreçlerinde, Her türlü hukuksal metnin incelenmesinde, çok sayıda haber metninin incelmesinde, araştırmalarda ve günlük firma ihtiyaçları kapsamında işe yarayacak bir özellik diyebilir miyiz?
Bu özelliğe arayabileceğimiz bazı şeylerin en baştan bulunması olarak tanımlayabileceğimiz“keşif veya discovery” diyoruz.
Görünmeyen İlişkiler
Bir dokümanı okuduğumuz zaman bazı ilişkileri fark ederiz. Bir konu ile ilgili kişiler mesela. Veya bir kişi ile ilgili tarihler, firmalar gibi. Bu ilişkileri klasik arama araçları arama oldukça zorlu olabilir
.
Ancak Akıllı Arama’nın buna da bir çözümü var. Yakınında arama dediğimiz bir teknik ile tümü ortaya çıkıyor.
Kazaların olduğu yollar,bir köşe yazarının değindiği konular, bir politikacının hakkında konuştuğu yer ve konular gibi çoğaltabileceğimiz çok sayıda ilişkiyi Akıllı Arama sadece metinleri kullanarak ortaya çıkarabilir.
Bu özelliği de “keşif veya discovery” kapsamında değerlendiriyoruz.
Doğrudan Görünmeyen Bilgiler
Faturalarda ara,dilekçelerde ara gibi bir ihtiyacımız varsa doküman sınıflarına ihtiyacımız vardır. Klasik yöntemlerde bu metaveri girerek çözülebiliyor. Ama metaveri yönteminin zahmetli, pahalı ve hataya çık olduğunu biliyoruz.
Akıllı Arama bu meseleyi dokümanları önceden sınıflayarak çözüyor. Sınıflama sayesinde dokümanlar otomatik olarak ek bir arama özelliği kazanıyorlar.
Bir dokümanın kopyalarını arıyorsak benzeri bir durumla karşı karşıyayız. Akıllı Arama’nın dokümanların kopyalarını ve benzerleri de söylüyor. Dokümanların ortalama %40-50’sinin Kopya veya benzer olduğu tahmin ediliyor. Akıllı arama böylece sizi gereksiz bir yığın sonuca bakmaktan kurtarıyor.
Akıllı Arama diye bir şey gerçekten var mı?
Akıllı Arama’nın meziyetlerinden söz ettik. Peki, böyle bir aracı nerede bulacağız?
Evet, biz bir tane biliyoruz. GEODI tam olarak burada yazanları ve fazladan birkaç şeyi daha yapabiliyor. Özellikleri ile herhangi bir aramada %50-%100 arasında daha fazla sonuç getiriyor ve arama süresini %10-%20’ye düşürüyor.
